Cilt kanseri
En sık görülen kanser türü olan cilt kanserleri, 20 yılda, her yıl bir önceki yıla kıyasla % 4 oranında artmıştır. Bunun başlıca nedenleri olarak gökyüzündeki ozon katının incelmesi, güneş altında veya tenin bronzlaşması amacıyla ultraviyole ışınlarına maruz kalınması ve bağışıklık sisteminin zayıflamasına neden olan kronik böbrek yetmezliği ve AIDS gibi hastalıklardaki artış sayılabilir.
İnsanların yaklaşık yarısında 65 yaşına kadar deri kanseri gelişmektedir. Bir çok deri kanseri türü bulunmakla birlikte, en sık görülen türleri sıklık sırasıyla bazal hücreli kanser, skuamöz hücreli kanser ve melanomdur. En sık deri kanseri türü olan bazal hücreli kanserin bir insanda yaşam boyu gelişme riski yaklaşık %20’dur. Bu risk, ikinci en sık cilt kanseri türü olan skuamöz hücreli kanser için yaklaşık %6, ve içlerinde en ölümcül ya da habis seyirli tür olan melanom için yaklaşık %1’dir. Yetmiş milyon nüfuslu bir ülkede her yıl yaklaşık 2,500 kişi deri kanseri nedeniyle yaşamını yitirmektedir. Bunların yaklaşık %75’i melanom nedeniyle, geri kalan %25’i de diğer deri kanseri türleri nedeniyle olmaktadır
Bazal hücreli kanserler ortaya çıktıkları bölgede tekrar belirme eğilimindedirler ve uzak organlara yayılmazlar. Skuamöz hücreli kanserler de benzer seyir göstermekle birlikte uzak organ ve lenf bezlerine yayılabilirler. Melanomlar ise ölümcül seyirli olup, erken tedavi edilmemeleri durumunda lenf bezlerine ve uzak organlara yayılırlar.
Ne yapmalı?
Güneş ve ultraviyole ışınlarından korunmaya özen gösterilmelidir. Özellikle yaz aylarında saat 10:00 ve 14:00 arası güneşten kaçınılmalıdır.
Güneşlenirken tüm vücudunuza, güneşlenmiyorsanız yüz ve eller gibi dışa açık bölümlerine güneşten koruyuculuğu 20’nin üstünde olan güneş kremi sürülmeli ve yüzdükten ya da terledikten sonra bu işlem tekrarlanmalıdır.
Güneş ışınlarına uzun süre maruz kalınacaksa, geniş şapka ve uzun kollu giysiler giyilmelidir.
Tüm cilt düzenli aralıklarla kontrol edilmeli, ve iyileşmeyen herhangi bir lezyonun ortaya çıkması ya da mevcut bir benin değişmesi durumunda hekime başvurulmalıdır.
Tedavi nasıl sonuç verir?
Cilt kanserleri, tedaviden sonra hem ilk çıktıkları bölgede nüks edebilirler hem de uzak organlara yayılabilirler. Cerrahi tedavi sırasında kanser tam çıkarılmamışsa ya da dar sınırlarla çıkarılmışsa nüks riski daha yüksektir. Bu nedenle ilk tedavi büyük önem taşır. Benzer şekilde nüks durumunun erken tanı ve tedavisi için, hastaların tedaviden sonra 6-12 ayda bir hekimleri tarafından kontrol edilmesi çok önemlidir.